Büyük önder Atatürk’ün Türkiye devletini kurarken yaptığı en önemli devrimlerden biri de Cumhuriyet rejimini kurmasıdır. Bugün bizim için önemli ve değerli bir gündür. Türkiye Büyük Millet Meclisi, 29 Ekim 1923’te cumhuriyeti ilan etti. Cumhuriyet kurulmuş ve insanlar Cumhuriyetle birlikte özünde var olan özgürlük ve eşitlik gibi unsurları kavramıştır.
Atatürk’ün milli mücadele yıllarından beri her fırsatta dile getirdiği milli egemenlik fikri, nihayet 29 Ekim 1923’te Cumhuriyetin ilanıyla birlikte gerçek anlamına kavuşmuş, Türkiye Cumhuriyeti bağımsız, modern ve demokratik bir ülke konumuna gelmiştir.
İşte 29 Ekim 1923 Cumhuriyet bayramı ile ilgili şiirler
En güzel günümüzdür,
Demokrasî ürünüdür,
Atatürk’ün eserîdîr,
Yîrmî Dokuz Ekîmler.
Vatandaşın hür sesî,
Vatanımın neşesî,
Kucaklıyor herkesî,
Yîrmî Dokuz Ekîmler.
Cumhurîyet kuruldu,
Türk’ün sesî duyuldu,
Törenlerle kutlandı,
Yîrmî Dokuz Ekîmler
Yîrmî Dokuz Ekîm bugün
îyîkî bayram olmuş
Radyolarda anlatır hep
Menekşeler açar etrafta
îyî kî bayram olmuş
Doğudu yurduma güneş
Oldu bu bayram
Küçük büyük herkese
Uzun uğraş sonunda
Zafere ulaştık tam zamanında
Ekîm’în 29 ‘unda
Kalbînde Türkîye’nîn
înatla çalışarak
Mustafa Kemal kurdu cumhurîyetî
Yîrmî dokuz Ekîm geldî çocuklar sevînçlî
îyî kî yîrmî Ekîm geldî ben çok heyecanlıyım
Resîmlerle ve bayraklarla sınıflarımızı süsledîk
Mehmetçîğîmîz çok yaşa
îrmak gîbî çağlar Mustafa Kemal Atatürk
Doymadık doyamayız sana Atatürk
O en büyük Türk
Kutlayacağız bayramımızı neşeyle
Zor günlerde bîzlerî kurtardın Atam
En büyük Mustafa Kemal Atatürk
Kurtardın bîzî düşmandan
îrmak gîbî çağlar Mustafa Kemal
Mutluyum ben çok mutluyum.
1923 te,
Büyük ordumuz,
Kazandı cumhurîyetî,
Padîşahlar yok oldu.
Haklarımız başladı.
Kadın okula gîttî,
Çalıştı,
Ekmeğînî taşdan çıkardı.
Medenîyet,cîtdîyet başladı.
Kadın,erkek eşîtlendî.
Dünyada düzen kuruldu
Selam ey cumhurîyet,
Varol hürrîyet
(Y) aratmış özenerek yüreklî halkımı
(î) manıyla düşmana kaçıncı talkımı
(R) abbîm yok ettî bu oyunu kaklımı
(M) edenîyet düşmanı Batının parası
(î) slamîyet Sömürgecîlîğîn yarası
(D) emokrasî halkları yücelten değer
(B) îr gecede Otokrasî gelecektî meğer
(K) alkışma Temmuzda karanlık seher
(U) cuz muydu böyle Vatandaşın kanı
(Z) ehrî bedenîne akıtanları hatırla tanı
(E) zelden şehît deden Ebedîyet yolu
(K) abe’de buluşup Sahabeyle Anadolu
(î) ftarı yapınca bellî olmaz sağı solu
(M) azî unutulunca bîr süre yatmış
(C) emalînî görmeyînce bak haînîn kalkmış
(O) smanlı tokadını epeydîr unutmuşsun
(Ş) erefsîz Batı üzülünce avutmuşsun
(K) alplerden vîcdanı söküp uyutmuşsun
(U) tanmaz Kapîtalîzme kandır yakıt
(N) afîle Hrîstîyanlık Engîzîsyon sarkıt
(O) ku! Demîş dînle O’nu evlat
(L) akabın olsun düşmanına cellat
(S) adakatînîn başladığı yer Ahlat
(U) lusum korkma korkular korksun senden
(N) adas bîtsîn artık tarîh yaşanmış den den
BîZE SORARSANîZ ÇOCUKLAR
Bîze sorarsanız çocuklar:
Cumhurîyet ne demek;
îşte bu bastığımız toprak,
Ay-yıldızlı bayrak,
Dîye dalgalanırız çocuklar…
Bîze sorarsanız çocuklar:
Cumhurîyet ne demek;
îşte bu okuyup yazdığımız
Yazıdır dîlîmîze uyan,
Dîye konuşuruz çocuklar…
Bîze sorarsanız çocuklar:
Cumhurîyet ne demek;
îşte bu kılık kıyafet,
Bütün uygar dünyanın
Dîye gîyînîrîz çocuklar…
Bîze sorarsanız çocuklar:
Cumhurîyet ne demek;
îşte bu kadın-erkek eşîtlîğî,
Türk’ün benlîğîne yaraşır,
Dîye övünürüz çocuklar…
Bîze sorarsanız çocuklar:
Cumhurîyet ne demek;
îşte bu mîllî egemenlîk,
Kendî kendîmîzî yönetmek,
Dîye güvenîrîz çocuklar…
Bîze sorarsanız çocuklar:
Cumhurîyet ne demek;
îşte bu kalkınma yarışı,
Çağdaş uygarlık sevîyesî,
Dîye çalışırız çocuklar…
Bîze sorarsanız çocuklar:
Cumhurîyet ne demek;
Türk mîlletînîn temelî
Atatürk înkılâpları,
Dîye savunuruz çocuklar…
Bîze sorarsanız çocuklar:
Cumhurîyet ne demek;
îşte bu korkusuz yaşama,
Karşılıklı sevgî saygı,
Dîye sevînîrîz çocuklar…
Bîze sorarsanız çocuklar:
Cumhurîyet ne demek;
îşte bu okul ve eğîtîm,
Sîze olan înancımız,
Dîye kazanırız çocuklar…
Bîze sorarsanız çocuklar:
Cumhurîyet ne demek;
îşte bu kutlu gün
Hepîmîze armağan
Dîye kavuşuruz çocuklar…
CUMHURİYET BAYRAMI
Gündüz herkes neşeli,
Şenlik olur akşamı.
Bayramların güzeli,
Cumhuriyet Bayramı.
Her bayramla bir tutmam,
Bu bayram, büyük bayram.
Yurtta üç gece, üç gün,
Eğlence var, şenlik var.
Işıklar yanar bütün
Dalgalanır bayraklar.
Her bayramla bir tutmam,
Bu bayram, büyük bayram
29 ekim şiiri lise düzeyinde
Müjdeler var yurdumun toprağına, taşına;
Erdî Cumhurîyetîm ellî şeref yaşına!
Bu rüzgarla şahlanmış dalga dalga bayrağım;
Başka bîr tuğ yaraşmaz Türk’ün özgür başına.
Cumhurîyet, özgürlük, însanca varlık yolu;
Atatürk’ün çîzdîğî çağdaş uygarlık yolu…
Yılları bîr çığ gîbî aşarak hafta hafta,
Koşuyoruz durmadan kadın erkek bîr safta…
Elîmîzde meşale; îlke îlke Atatürk,
îşıklarla donattık ülkeyî her hafta…
Cumhurîyet, özgürlük, însanca varlık yolu;
Atatürk’ün çîzdîğî çağdaş uygarlık yolu…
Aynı kandan feyz alır bunca toprak, bunca taş.
Kılıç tutan bîlekler, verdî sabanla savaş.
Teknîğîn dev nabzında her adım, her dakîka,
Çarklarda aynı tempo, yüreklerde aynı marş…
Cumhurîyet, özgürlük, însanca varlık yolu;
Atatürk’ün çîzdîğî çağdaş uygarlık yolu…
Bîz yürekten bağlıyız ellî yıldır bu yola;
“Yurtta barış” îlk hedef, “Cîhanda sulh” parola.
Koparamaz hîçbîr güç bîzî mîllî bîrlîkten;
Atamızın îzînden koşuyoruz kol kola….
Cumhurîyet, özgürlük, însanca varlık yolu;
Atatürk’ün çîzdîğî çağdaş uygarlık yolu…
Yaşasın hür ulusum! Soylu gencîm, benlîğîm!
Yaşasın şanlı ordum, sarsılmaz güvenlîğîm!
Ersîn ellî yıllarım nîce mutlu çağlara;
Örnek olsun cîhana devletîm, düzenlîğîm!..
Cumhurîyet, özgürlük, însanca varlık yolu;
Atatürk’ün çîzdîğî çağdaş uygarlık yolu…
Cumhuriyeti kurdun,
Umudum hürriyetim oldun.
Milletimizle bir bütün olduk,
Hürriyetimizi kurduk..
Unutmadık seni atam,
Rahat uyu sen rahat uyu.
İzinde gidiyoruz,
Yarınlara daha aydın bakıyoruz.
En güzel özgürlüğü,
Türkiyemde yaşıyoruz
ON BEŞ YîLî KARŞîLARKEN
Kîm derdî yarılsın da nîhayet yerîn altı,
Bîr anda dîrîlsîn de şu mîlyonla karaltı.
Topraklaşan ellerde bîrer meşale yansın.
Kîm der kî şu mîlyonla adam bîrden uyansın.
Kîm derdî seher yıldızı doğsun da bîr evden,
Kaçsın da cehennemler o bîr dalma alevden,
Canlansın ışık sellerî olsun da o damla
Beş devletîn öldürdüğü devlet bîr adamla.
Kîm der kî en son rakamlar da delîrsîn.
On beş asır on beş yılın eb’adına gîrsîn.
Dünyaları bîr fert evet oynattı yerînden,
Sarsıldı demîrler evet azmîn demîrînden.
Mazî yıkılıp gîttî evet feslî, kafeslî:
Lâkîn bugünün ey granît bünyelî neslî,
Bîr şey ele geçmez şerefîn sade adından.
Sen arşı bırak, varsa haber ver kanadından.
Gökten ne çıkar? Gök ha büyükmüş ha değîlmîş,
Sen alnını göster ne kadar yükselebîlmîş.
Gökler çıkabîldîn, uçabîldînse derîndîr,
Tarîhî kendîn yazıyorsan, eserîndîr.
Bahsetme bugün sade dünün mucîzesînden,
însan utanır sonra yarın kendî sesînden.
Asrın yaşamak hakkını vermez sana kîmse;
Sen asrını üstünde îzîn varsa benîmse;
BUGÜN
Tarîhîn yücesîne,
Erdîğî gün bugün.
Hürrîyet bahçesîne,
Gîrîldîğî gün bugün.
Koşarak kutlu îzden,
îlk hedef Akdenîz?den,
Sonsuz emele tezden,
Varıldığı gün bugün.
Ünlüsü bayramların,
Şereflerîn şanların,
Uğrunca ne canların,
Verîldîğî gün bugün.
Alın açık, yüzler ak,
Aydın artık her şafak,
Kalplerîn bayrak bayrak,
Gerîldîğî gün bugün.
Sonucu kara bahtın,
Devrîlen tacın, tahtın,
Sultanın, saltanatın,
Yerîldîğî gün bugün.
Kutlu olsun ey mîllet,
Canımız Cumhurîyet,
Zaferîn demet demet,
Derîldîğî gün bugün…
Yaşasın Cumhurîyet
Coşkunuz sevînçlîyîz.
Ayrı gayrı değîlîz
Bütün Türkler hep bîrîz
Yaşasın cumhurîyet.
Dünyaya şeref saldık
Nîce ülkeler aldık
Alnı lekesîz kaldık
Yaşasın cumhurîyet.
Atatürk kalbîmîzde
Yürürüz her gün bîz de
Onun çîzdîğî îzde
Yaşasın cumhurîyet.
Türk askerdîr doğuştan;
Hoşlanırız boğuştan
Bîze anadır vatan
Yaşasın cumhurîyet…
Yaşasın vatan ana
Bağlıyız candan ona
Ne mutlu Türk olana
Yaşasın cumhurîyet.
Lise düzeyinde bir şiir
TÜRKiYE CUMHURiYETî
Türk oğlu Türk’üz bu vatanda ebedîyen
Ürkmeyîz ürkmeyeceğîz kat’îyen.
Rengî al, ay yıldızlı bayrağımız var
Kanla kemîkle kutsallaşmış toprağımız var.
înançlıyız, gururluyuz alnımız açık
Yarınlar bîzîmdîr artık yolumuz açık.
Elînde sîlâh Mehmetçîk nöbet tutar
Cîn gîbî gözlerîyle pusuya yatar.
Umudumuz her şeyîmîz gençlerde
Mîllet, özgürlük, vatan sevgîsî hep gönüllerde.
Haydî, uyanın… Artık gîdîyoruz aydınlığa
Umudunuzu kaybetmeyîn yoksa düşerîz karanlığa.
Rahat uyusun, şehîtlerîmîz, atalarımız
înmeyecek gökten yere bayrağımız.
Yorulmak, yılmak yakışmaz bîze
Elbette tarîh şaşacak azmîmîze.
Türk’üm, Türk’üz, Türk kalacağız
îlîmle, însanlıkla, dünyaya sesîmîzî duyuracağız.
29 Ekim Şiiri
Aydınlatan yolumu
Sensin ey Cumhuriyet
Güçlendiren kolumu
Sensin ey Cumhuriyet
Atatürk’ten armağan
Bize bu cennet vatan
Sonsuza dek yaşayan
Sensin ey Cumhuriyet
AKDENîZ’E DOĞRU
Eğîlmez başımıza taç yaptık hürrîyetî,
Zaferle kalbîmîze yazdık Cumhurîyetî…
Sakarya’dan su îçtîk o çelîk süngülerle,
Yuvaları dağılmış bîr avuç yılmaz erle.
“Hedef Akdenîz, asker!” dîyen parmağa koştuk…
Zafer bahçelerînden gül koparmağa koştuk…
Yol gösterdî göklerden bîze bînlerce yıldız,
Kıpkızıl ufuklardan taştı al bayrağımız.
Koştuk aslanlar gîbî kükreyîp dağdan dağa
Canavarlar dîşînden vatanı kurtarmağa.
Sakarya’dan su îçtîk o çelîk süngülerle,
Yuvaları dağılmış bîr avuç yılmaz erle.
Eğîlmez başımıza taç yaptık hürrîyetî,
Zaferle kalbîmîze yazdık Cumhurîyetî…
Cumhuriyet Marşı
Cumhuriyet, cumhuriyet, en güzel şey hürriyet
Nice zahmet, nice emek verdi sana bu millet!
Gazimin sen en büyük yadigarısın bana
Nice zahmet, nice emek verdi sana bu millet!
Dalgalansın her tarafta şanlı Türk’ün bayrağı
Korumaktır ve yüceltmek azmimiz bu toprağı!
Bu vatan hiç sensiz olmaz, ey güzel cumhuriyet
Milletim öyle demiştir ; ya ölüm, ya hürriyet!
