Mevlana Celaleddin-i Rumi 13.yüzyılda yaşayan büyük bir islam alimiydi. 1207 ile 1273 yılları arasında yaşamıştır. Hayatı, kişiliği, eserleri, felsefesi, tasavvufu binlerce kişiye konu olmuş, binlerce kitap yazılmıştır. En önemli eseri olan mesnevi dünya’nın birçok yerinde okutulmuş ve en çok çevirisi yapılan eserlerden biri olmuştur. Aslında mesnevi uzun yazıların yazılmasına elverişli olan, divan şiirinde bir nazım türüdür. Yani Mevlana şiirleriyle’de şair yönüyle de pek dikkat çekmiştir. O ruhunu teslim ettiği zaman sevdiğine, yani Allah’ına kavuşacaktı. Mevlâna ölüm gününü yeniden doğuş günü olarak kabul ediyordu. İşte onu ölümsüzleştiren Mevlana hazretleri tarafından kaleme alınan ve yazılan ne diye sözleri..
Berî gel, daha berî, daha berî.
Bu yol vuruculuk nereye dek böyle?
Bu hır gür, bu savaş nereye dek?
Sen bensîn îşte, ben senîm îşte.
Ne dîye bu dîrenme böyle, ne dîye?
Ne dîye aydınlıktan kaçar aydınlık, ne dîye?
Topumuz bîr tek olgun kîşîyîz, bîr tek,
Ne dîye böyle şaşı olmuşuz, ne dîye?
Zengîn yoksulu hor görür, ne dîye?
Sağ soluna yan bakar, ne dîye?
îkîsî de senîn elîn, îkîsîde,
Pekî, kutlu ne, kutsuz ne?
Topumuz bîr tek încîyîz, bîr tek.
Başımız da tek, aklımız da tek.
Ne dîye îkî görür olup kalmışız
îkî büklüm gökkubbenîn altında, ne dîye?
Sen habîre gevele dur bakalım,
Habîre ‘Usul boylu bîrlîk çam ağacı’ de,
Sonu nereye varır bunun, nereye?
Şu beş duyudan, altı yönden
Varını yoğunu bîrlîğe çek, bîrlîğe.
Kendîne gel, benlîkten çık, uzak dur,
însanlara katıl, însanlara,
însanlarla bîr ol.
însanlarla bîr oldun mu bîr madensîn, bîr ulu denîz.
Kendînde kaldın mı bîr damlasın, bîr dane.
Erkek arslan dîledîğînî yapar, dîledîğînî.
Köpek köpeklîğînî ede durur, köpeklîğînî.
Tertemîz can canlığını îşler, canlığını.
Beden de bedenlîğînî yapar, bedenlîğînî.
Ama sen canı da bîr bîl, bedenî de,
Yalnız sayıda çoktur onlar, alabîldîğîne,
Hanî bademler gîbî, bademler gîbî.
Ama hepsîndekî yağ bîr.
Dünyada nîce dîller var, nîce dîller,
Ama hepsîn de anlam bîr.
Sen kapları, testîlerî hele bîr kır,
Sular nasıl bîr yol tutar, gîder.
Hele bîrlîğe ulaş, hır gürü, savaşı bırak,
Can nasıl koşar, bunu canlara îletîr.
